Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği olarak, Hatay’daki çiftçilere, sürdürülebilir tarım yöntemleri konusunda eğitim ve danışmanlığın yanı sıra pazarlama desteği de vererek, tarımsal üretimin bütün halkalarında etkili olacak bir onarımı gerçekleştirmek üzere yola çıktık.
İki yıl sürecek projeye katılacak çiftçilere ve ürünlerini işleyecek kooperatif temsilcilerine yönelik olarak 23 Ocak 2024 tarihinde Hatay EXPO Hortikültür alanında bir bilgilendirme toplantısı gerçekleştirdik. Proje faaliyetleri ile proje takviminin detaylarıyla aktarıldığı toplantıda konuşan Buğday Derneği Strateji Kurulu üyesi, Oya Ayman projenin amacını şu sözlerle ifade etti:
“Depremlerin ardından Hatay’da yürüttüğümüz araştırmalar, onarıcı bir dönüşüm için, üretimden tüketime uzanan zincirin tüm halkalarına kapsayıcı bir şekilde yaklaşmak gerektiğini ortaya koydu. Bu amaçla destekçilerimizle birlikte çıktığımız bu yolda, bölgedeki çiftçileri, agroekolojik üretimle ve yeni pazarlama kanallarıyla tanıştırarak güçlendirmeyi amaçlıyoruz.”
Proje Koordinatörü Karel Büyükgazel ise, “Hatay’da gerek tarımsal üretimde, gerekse pazarlamayı da içeren tüm süreçlerde etkili, katılımcı, kapsayıcı, onarıcı ve sürdürülebilir örnekler oluşturmak istiyoruz. Bu amaçla projemize başvuran 70 çiftçiyle yola çıkıyoruz. Aynı zamanda projeye katılacak çiftçilerin ürünlerine katma değer sağlayacak kadın kooperatifleri ve işleme birimleri de bölgedeki kadın üreticilerin refahını desteklemek üzere önceliğimiz olacak. Bu ürünler için, e-ticaret sitelerinden restoran mutfaklarına kadar geniş bir yelpazede pazarlama desteği sağlayacağız,” dedi.
Hatay İl Tarım Müdürlüğü, ziraat odaları, kooperatif temsilcileriyle birlikte projenin Tarımsal Üretim Sponsoru Türkiye İş Bankası ve projeye salon, çiftçilerin ulaşımı, depo ve lojistik konularında destek olan Hatay Büyükşehir Belediyesi temsilcilerinin de katıldığı toplantıda, Buğday Derneği yetkilileri ve uzmanlar, çiftçilerin ve kooperatif temsilcilerinin soruların yanıtladılar.
Hatay’da Tarımsal Üretimde Onarıcı Dönüşüm Projesi, depremin ardından yaşamını ve üretimini yeniden kurgulamaya çabalayan bölge çiftçisinin refahını ve üretimin sürekliliğini sağlarken, Türkiye’nin diğer bölgeleri için de model oluşturmayı amaçlıyor. Projeyle, bölgede sürdürülebilir tarımsal üretimin yaygınlaşması, çiftçilerin refahının artırılması, biyoçeşitliliğin korunması, ekolojik ve ekonomik anlamda dirençli örnekler oluşturulması hedefleniyor.
Hatay kültüründe öne çıkan ürünlere odaklanıyor
Bugüne kadar %100 Ekolojik Pazarlar, Zehirsiz Sofralar, Gıda Topluluklarıyla Agroekolojik Dönüşüm gibi projelerle agroekolojik üretimin Türkiye’de yaygınlaşması için çaba gösteren Buğday Derneği olarak, proje öncesinde, bölgede tarımsal üretimin sağlıklı bir şekilde devam edebilmesi için gerekenleri ve potansiyelleri belirledik.
Söz konusu araştırmanın sonuçlarını değerlendirerek geliştirdiğimiz “Hatay’da Tarımsal Üretimde Onarıcı Dönüşüm” projesi, bölgede onarıcı bir dönüşüm için, üretimden tüketime kadar uzanan zincirin tüm halkalarına kapsayıcı bir şekilde yaklaşıyor.
Proje, Hatay’ın tarımsal üretiminde ve mutfak kültüründe öne çıkan ürünlere odaklanıyor: Karakılçık buğdayı, biber ve domates salçası, nar ekşisi, narenciye, tıbbi ve aromatik bitkiler (kekik, nane, fesleğen, adaçayı). Proje, uzmanların bu ürünleri yetiştiren çiftçilere vereceği eğitimler, çiftçiden çiftçiye deneyim paylaşımları, çiftçilere malzeme destekleri, arazi ziyaret ve gözlemleri ile kadın kooperatfileriyle işleme birimlerinde katma değer kazandırılacak ürünlere pazarlama desteğini kapsıyor.
Projenin ikinci yılında, ilk yıl eğitim alan çiftçilerin tamamen agroekolojik üretime geçmeleri ve yeni katılacak çiftçilere verilecek eğitimler sayesinde bölgede agroekolojik üretimin yaygınlaşması hedefleniyor.
